Page 45 - รายงานประจำปี 2566 สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 1 กรมพัฒนาที่ดิน
P. 45
รางวัลเลิศรัฐ “ระดับดีเด่น”
“หมอดินอาสาพาเกษตรกรแก้จน ด้วยเกษตรอินทรีย์ และ BCG MODEL“
Business
โดยสถานีพัฒนาที ดินสระบุรี
1 ที มาของป ญหา
พื นที ตําบลซับสนุ่น อําเภอมวกเหล็ก ส่วนใหญ่ใช้ประโยชน์เพื อการเกษตร ประชากรร้อยละ 80 มี
อาชีพทําการเกษตร ปลูกพืชไร่ ปศุสัตว์ (โคนม) ไม้ผลไม้ยืนต้น พืชผักและอื น ๆ แต่เกษตรกรยังประสบ
ป ญหาหนี สิน เนื องจากอาหารสัตว์มีราคาสูง ถึงแม้จะสามารถผลิตอาหารสัตว์เองบางส่วนแต่ผลผลิตยัง
ไม่เพียงพอและต้นทุนที สูงจากค่าใช้จ่ายด้านปุ ยเคมีและสารเคมี มีการใช้พื นที ดินเพื อการเกษตรมานาน
กว่า 50 ป ทําให้ทรัพยากรดินในพื นที เสื อมโทรมลง พบว่า ดินส่วนใหญ่เป นชุดดินปากช่องมีความอุดม
สมบูรณ์ตํ า ธาตุอาหารสําหรับพืชตํ า ทําให้เกษตรกรใช้ปุ ยเคมีเพื อการเกษตรสูงไปด้วย โดยก่อนป 2560
ครัวเรือนเกษตรกรมีภาวะหนี สินด้านการเกษตรถึงร้อยละ 90 และข้อมูลจาก สํานักงานสถิติแห่งชาติ ป
2562 พบว่า ประชาชนในจังหวัดสระบุรี มีหนี สินเฉลี ย 127,274.75 บาท ต่อครัวเรือน
ดังนั น ใน 2564 สถานีพัฒนาที ดินสระบุรี ได้ร่วมกับนายสมพร อาภาศิริกุล หมอดินหมู่บ้านโปร่งเกตุ
ตําบลซับสนุ่น อําเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี ผู้ริเริ มแนวทางในการทําการเกษตรผสมผสานเพื อลด
ภาระหนี สินที เกิดจากการทําการเกษตร มีกลุ่มเป าหมาย คือ เกษตรกรในพื นที ผู้เลี ยงโคนมและปลูกพืชไร่
เช่น มันสําปะหลัง อ้อย และข้าวโพด โดยเริ มจัดตั งกลุ่มเกษตรกรเพื อทําเกษตรอินทรีย์แบบมีส่วนร่วม
(PGS) ใน 2 ชนิดพืช คือ มันสําปะหลัง หม่อนทานสด และทําเกษตรผสมผสานด้วยการปลูกพืชผักผลไม้
ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง ซึ งสอดคล้องกับแนวทางของ BCG model มาเปลี ยนแนวคิดในการ
ทําการเกษตรแบบดั งเดิม คือการทําเกษตรเชิงเดี ยว มาทําการเกษตรแบบผสมผสานและมุ่งเน้นการทํา
ใช้พื นที อย่างยั งยืน โดยการทําปศุสัตว์และพืชไร่หมุนเวียน เพื อมาผลิตพืชอาหารสัตว์สําหรับโคนมของ
ตนเอง ทดแทนการใช้อาหารสัตว์สําเร็จรูปตามท้องตลาด และนํามูลวัวยังสามารถนํามาผลิตแก๊สชีวภาพ
สําหรับใช้ในครัวเรือน
หมอดินอาสมพร อาภาศิริกุล มีการผลิตปุ ยหมัก
จากสารเร่งซุปเปอร์ พด.1 และมีนํานํ านมดิบสามารถ
นํามาผลิตนํ าหมักชีวภาพจากสารเร่งซุปเปอร์ พด.2
Marketing
เพื อใช้ทดแทนปุ ยเคมีและสารเคมีทางการเกษตร
และการปรับปรุงบํารุงดินด้วยพืชปุ ยสด(ปอเทือง
และถั วพร้า) นอกจากนี มี การใช้สมุนไพรเพื อ
ป องกัน กําจัดโรคแมลงศัตรูพืช โดยใช้ผลิตภัณฑ์
สารเร่ง พด.7 แทนการใช้สารเคมี ซึ งลดต้นทุนการ
ผลิตและเพิ มผลผลิตให้สูงขึ น ทําให้สามารถหมด
ภาระหนี สินได้อย่างยั งยืน
42
